صادرات ظروف پلاستیکی از جمله محصولات مورد استفاده در هر کشوری است و با توجه به فعالیت های گسترده کارخانه های تولید کننده این امکان وجود دارد که بتوان این ظروف و لوازم پلاستیکی را برای صادرات به کشور های دیگر انتخاب نمود و در امد بسیار خوبی از این راه کسب کنند.
ظروف پلاستیکی آشپزخانه (Plastic kitchenware) در گمرک جهانی با کد تعرفه (HS Code) به شماره ۳۹۲۴۱۰ شناخته می شود.
این کد شامل لوازم سر میز و لوازم آشپزخانه از جنس پلاستیک می باشد.
لازم به ذکر است که همه ی محصولات رابه طور دقیق و جزئی نمی توان بررسی کرد و به همین علت گروهی از کالا ها را که مرتبط به کالای مورد نظر شما است، تحلیل و بررسی میکنیم تا استعداد های بازار محصول منتخب را در مناطق مختلف دنیا بشناسیم.
تمام گزارشات زیر براساس آنچه تا پایان سال ۲۰۱۸ میلادی در گمرکات اظهار و ثبت شده، درج شده است.
تلاش بر این است که با مطالعه این گزارشات فضای تجاری محصول مدنظرتان را بهتر بشناسید و با آگاهی بیشتر اسباب نتیجه گیری قوی تر را برای تجارت خود فراهم آورید.
مواد شیمیایی و آلودگی محیط زیست از عللی می باشند که نظرات منفی در رابطه با ظروف یکبار مصرف در جامعه ایجاد کرده اند، اما به هر حال این ظروف با توجه به نیازهای مردم تولید می شوند، کارآفرینی ظروف یکبار مصرف نیز یکی از حرفه های پرسود و ارزآور می باشد که بسیاری افراد را به سمت این حرفه ترغیب می کند.
صادرات ظروف یکبار مصرف بسیار زیاد می باشد به طوری که طبق آمار ۴۰ درصد تولیدات این کالا ها به کشورهای مختلف آسیایی، اروپایی و آفریقایی صادر می شود.
مواد اولیه تولید این ظروف مواد پتروشیمی می باشند که می توانند بسیاری از آلودگی ها را دور کنند و از هیچگونه مواد بازیافتی برای تولید این ظروف استفاده نمی شود.
چون انواع ظروف یکبار مصرف بسیار زیاد می باشد و مورد استفاده کارخانه های بسیاری زیادی مانند محصولات لبنی، بستنی، نوشابه و … قرار می گیرد باید ابتدا برای کارآفرینی ظروف یکبار مصرف بازار هدف را انتخاب کنیم و سپس به تهیه تجهیزات و مواد اولیه بپردازیم.
برای تولید هر کالا نیاز به رعایت استانداردهایی از نظر بهداشتی، کیفیت و طرح و شکل تولید داریم، به طور مثال برای تولید بطری، ظروف کاغذی و ظروف بستنی و لبنیات نیاز به دستگاه های مختلف، مواد اولیه متفاوت و نیروی انسانی کم و یا زیاد است و باید با افراد با تجربه م کرد.
ظروف یکبار مصرف را می توان هوشمندانه انجام داد و با انتخاب نوع ظروف از قبیل کاغذی، پلاستیک و آلومینیومی سود، هزینه و بازار را تخمین زد و در نظر گرفت.
امروزه که حامیان محیط زیست زیاد شده است، تولید ظروف یکبار مصرف کاغذی و گیاهی که مواد اولیه خاص خود را می طلبند نیز افزایش پیدا کرده است.
البته ظروف یکبار مصرف پلاستیکی و آلومینیومی هم جایگاه خود را دارند اما هزینه تامین مواد اولیه ظروف آلومینیومی نسبت به بقیه بیشتر می باشد.
در این بین ظروف یکبار مصرف پلاستیکی به دلیل هزینه های کمتر و تولید بیشتر می توانند نسبت به بقیه هم سرمایه اولیه کمتری بخواهد هم سود بیشتری را حاصل کند، البته ناگفته نماند که تعداد کارگاه های تولید ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در کشور بسیار زیاد است و باید به امر بازاریابی توجه بیشتری کرد.
ظروف یکبار مصرف آلومینیومی هم بیشتر در بین رستوران ها و آشپزخانه ها مشتری دارد اما نیروی انسانی بیشتری را طلب می کنند.
ظروف یکبار مصرف نفوذ زیادی در زندگی روزمره انسان ها پیدا کرده اند ، لذا آشنایی با خط تولید ظروف یکبارمصرف فوم و شناخت روش تولید آن جهت راه اندازی کارخانه ظروف یکبار مصرف مفید فایده بنظر می رسد. در این مطلب سعی کرده ایم تا شما را با روش تولید ظروف فوم (اسفنجی) به عنوان یکی از پرکاربرد ترین انواع ظروف یکبار مصرف آشنا سازیم امیدواریم تا پایان همراه ایران صنعت بمانید و ما را از نظراتتان بره مند سازید.
ظرف یک بار مصرف، ظرفی است ساخته شده از کاغذ، پلاستیک و یا مقوا که به شکلهای لیوان، بطری، بشقاب و … که از پلیمرهای گوناگون ساخته میشود.
سابقه استفاده از ظروف یکبار مصرف به سال ۱۳۵۹ برم یگردد. اما تولید ظروف یکبار مصرف نسل جدید از جمله ظروف یکبار مصرف اسفنجی(فوم پلی استایرن) از ۵ سال اخیر آغاز شده است.
ظروف یکبار مصرف پلاستیکی از پلیمرهای مختلفی تولید می شوند:
هر کدام از این مواد اولیه خصوصیات ویژه ای در محصول ایجاد می کنند. برای نمونه برای بسته بندی و نگهداری روغن، سرکه و محصولات لبنی همچون شیر، دوغ و ماست، همچنین مواد غذایی گرم و مرطوب از ظروف پلی اتیلن سفیدرنگ استفاده شده و ظروف پلی پروپلین سفیدرنگ نیز برای بسته بندی محصولات لبنی همانند ماست، خامه و پنیر و مواد غذایی گرم و مرطوب مناسب می باشد.
پلی اتیلن و پلی پروپیلن بصورت صفحه اکسترود شده و در دسترس هستند اما شکل دهی(قالبگیری) آنها مشکل است. زیرا گرمای ویژه بالا در آنها (که منجر به کاهش سرعت گرم کردن می شود) همراه با سرعت انتقال حرارت پائین شان، باعث می شود در قالبگیری با مشکل مواجه شویم.
اشکال دیگر این پلیمرها به دلیل قابلیت کریستالی شدن آنها می باشد. دمایی که پلی پروپیلن و پلی اتیلن در آن دما شکل پذیر می شوند خیلی پایین تر از نقطه نرمی آنها نمی باشد و به همین دلیل صفحات آنها سست شده و در قالبگیری مشکل ایجاد خواهد شد. در ضمن پلی پروپیلن به دلیل خاصیت کریستالی در طول فرآیند تولید ظروف، شفافیت خود را نیز از دست می دهد.
بطور کلی دلایل کاربرد زیاد ظروف یکبار مصرف فوم پلی استایرن ویژگی های مطلوب آن می باشد. این ویژگی ها عبارتند از:
– اولا ضربه را به محصول منتقل نمی کند بنابراین برای محصولات شکننده مناسب می باشد مثل تخم مرغ.
– ثانیا عایق حرارتی خوبی است و برای عرضه محصولات گرم آماده مناسب می باشد.
– ثالثا سبک بودن ماده پلیمری ، آن را در موارد حمل و نقل مناسب تر می کند.
نکته قابل توجه در تولید این محصولات این است که با توجه به وزن کم آنها و حجم بالایی که دارند ، هزینه باربری زیادی خواهند داشت لذا این صنعت در زمینه فروش دارای محدودیت است و سرمایه گذاران عزیز بایستی این موضوع را مدنظر قرار دهند.
تشریح تولید ظروف یکبار مصرف فوم
فرآیند ساخت ظروف یکبار مصرف در همه جا فرآیندی مشابه بوده و تنها نوع ماشین آلات و روش های فرعی بکار رفته متغیر می باشند. کل فرآیند در دو مرحله اصلی انجام می گیرد. ابتدا مواد اولیه مورد نظر (گرانول، پودر و …) در دستگاه اکسترودر تبدیل به ورق شده و سپس ورق به دست آمده به روش ترموفورمینگ تبدیل به ظرف مورد نظر می شود.
تولید گرانول
در این مرحله مخلوط تهیه شده از پلیمر و مواد افزودنی که بصورت کامپاند یکنواخت و هموژن و به شکل گرانول می باشد گازگیری شده و آماده استفاده در کاربردهای گوناگون می شود.
تولید ورق
در این مرحله پلیمرهای تهیه شده به فرم گرانول پس از گازگیری وارد یک اکسترودر می شوند. مواد به علت حرارت و اصطکاک به حالت خمیری توسط پیچ حون به جلو رانده شده و از ورای یک قالب با مقطع کم و بیش پیچیده عبور می کنند. محصول پس از خروج از قالب می تواند دارای طول نامحدود باشد، به نحوی که بدون انقطاع و تا زمانیکه قیف را از مواد تغذیه کنند، محصول تداوم خود را حفظ خواهد نمود.
تنظیم اکسترودر کاری است دقیق و حساس که روشی منطقی را ایجاب م ینماید چراکه پارامترهای زیادی در این موضوع دخالت دارند:
– درجه حرارت
– درجه حرارت قالب
– درجه حرارت پیچ
– سرعت نوار نقاله
– وضعیت و حالت مواد در قیف
پس از اکستروژن کامل از قالب (die) ، ورق خارج و وارد سیستم کلندر می گردد. در کلندرها ورق تعیین ضخامت شده و پس از پرس خوردن و کاهش دما بصورت رول جمع آوری می گردند.
رول ورق با عرض مناسب بسته بندی و آماده ارسال به بخش ترموفرمینگ یا تولید انواع ظروف بسته بندی می گردد.
تولید انواع ظروف یکبار مصرف
در این بخش ورق تهیه شده با ضخامت و پهنای معین وارد دستگاه ترموفرمینگ می گردد.
در عمل سه روش عمده برای تهیه ظروف به روش ترمو فورمینگ وجود دارد:
الف- قالبگیری فشاری (Pressure forming)
ب- قالبگیری با ایجاد خلاء (Vacume forming)
ج- قالبگیری به روش درهم رفتن (Matched mold forming)
الف- قالبگیری فشاری
این روش شباهت زیادی به روش قالبگیری با ایجاد خلاء دارد به استثنای اینکه همزمان با ایجاد خلأ هوای فشرده نیز از بالای صفحه بکار گرفته می شود و این عمل سبب فشار آمدن به صفحه نرم شده، موجب تسهیل ورود آن به داخل قالب می گردد.
ب- قالبگیری با ایجاد خلاء
این روش در حقیقت ساده ترین نوع فرآیند به طریق ترموفورمینگ می باشد که عبارت است از ثابت نگهداشتن صفحات پلاستیکی بر روی یک حجم سخت که به جعبه قالب وصل می گردد. سپس صفحه را تا زمان به دست آمدن حالت نیمه جامد حرارت می دهند و متعاقب آن در فضای میان قالب و صفحه خلاء ایجاد می گردد. فشار اتمسفر روی صفحه موجب می گردد تا صفحه به داخل قالب کشیده شود. مواد تا زمان خنک شدن و به شکل قالب در آمدن در قالب باقی می ماند.
ج- قالبگیری به روش در هم رفتن
در این فرآیند صفحه گرم شده با فشار میان قالب نری و مادگی محبوس شده و بدین صورت ظروف شکل می گیرند.
در کلیه روش های فوق گرم کردن صفحه معمولاً با استفاده از اشعه مادون قرمز انجام می گیرد.
در رابطه با خط تولید می توان هر دو سیستم پیوسته (Continuous) و یا غیر پیوسته را در نظر گرفت. درسیستم غیر پیوسته ابتدا ورق تولیدی روی قرقره پیچیده و در سالن تولید به طور موقت انبار و آنگاه به ماشین فرم دهی اصلی منتقل م یگردد. ولی در سیستم پیوسته فیلم فرم گرفته مستقیماً به ماشین ترموفورمینگ منتقل شده و ظروف تولیدی از آن خارج می شوند.
در این طرح از روش فرم دادن با ایجاد خلاء استفاده می شود. بنابراین در دستگاه ترموفرمینگ ورق در کوره حرارتی ابتدا تا دمای ۸۰ درجه سانتیگراد پیش گرم و سپس در گرمکن اصلی به دمای حدود ۱۲۰ درجه سانتیگراد می رسد. سپس ورق نرم شده وارد بخش قالب گیری شده و تحت خلاء ایجاد شده به فرم قالب در می آید و پس از فرمینگ برش خورده و بسته بندی نهایی ظروف انجام می گردد.
به طور خلاصه مراحل فرآیند تولید ظروف یکبار مصرف اسفنجی به صورت زیر می باشد:
ایسنا : عضو هیاتمدیره انجمن تولیدکنندگان ظروف یکبار مصرف ایران از کاهش ۵۰ درصدی قیمت ظروف پلاستیکی در ماه محرم امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته خبر داد و علت آن را کاهش صادرات مواد اولیه پتروشیمی و کاهش نرخ دلار دانست.
مهدی صمدی با بیان اینکه ابتدای امسال قیمت ظروف پلاستیکی حدود ۲۰ درصد افزایش داشت، گفت: از حدود چهار ماه پیش صادرات مواد اولیه پتروشیمی به خارج از کشور محدودتر شده و در نتیجه عرضه این محصولات در داخل کشور بیشتر شده که این فرآیند منجر به کاهش قیمت محصولات پلاستیکی شده است. به گفته وی، درحالحاضر کاهش قیمت مواد اولیه تولید محصولات پلاستیکی منجر به کاهش ۵۰ درصدی قیمت ظروف یکبار مصرف نسبت به محرم سال گذشته شده است. عضو هیاتمدیره انجمن تولیدکنندگان ظروف یکبار مصرف ایران در ادامه دلیل دیگر کاهش قیمت ظروف یکبار مصرف در ماه محرم امسال را، کاهش نرخ دلار عنوان کرد. صمدی با بیان اینکه تقاضا برای ظروف پلاستیکی در ماه محرم امسال همچون هر سال بوده و تغییری نکرده است، تصریح کرد: کاهش قیمت مواد اولیه از طرفی باعث کاهش خرید ظروف یکبار مصرف در بازار میشود، اما از طرف دیگر قیمت تمامشده را برای تولیدکنندگان کمتر میکند. این درحالی است که هر سال در ماه محرم و صفر که مراسم عزاداری در کشور برگزار میشود، تقاضای ظروف یکبار مصرف نیز در بازار افزایش مییابد و سال گذشته نیز، شاهد افزایش قیمت دو تا سه برابری و کاهش عرضه این محصولات در بازار بودیم که دبیر انجمن تولیدکنندگان ظروف یکبار مصرف دلیل آن را کاهش عرضه مواد اولیه عنوان کرده بود.
لیوان کاغذی یکی از اصلی ترین و پرکاربردترین نوع ظروف یکبار مصرف است، لیوان کاغذی به دلیل قیمت مناسب و نداشتن ضرر برای سلامتی جزء پر مصرف ترین ظروف یکبار مصرف است. از لیوان کاغذی در تمامی مجالس ، مهمانی ها ، اغذیه فروشی ها ، رستوران ها ، بوفه ها استفاده می شود. مهمترین استفاده ای که در سال های اخیر با توجه به رشد صنعت چاپ از آن می شود ، تبلیغات است. لیوان کاغذی تبلیغاتی و لیوان کاغذی نمایشگاهی با چاپ اختصاصی هم اکنون در صدر سفارشات و تولیدات لیوان های کاغذی هستند.
لیوان کاغذی یکبار مصرف از چه موادی تشکیل می شود ؟
از لیوان کاغذی یکبار مصرف برای نگهداری و عرضه مواد آشامیدنی در مکان های عمومی، سالن های غذاخوری، سازمان ها و … جهت سرعت استفاده و رعایت مسائل بهداشتی استفاده می شود. لیوان کاغذی یکبار مصرف برای انواع نوشیدنی های سرد و گرم کاربرد دارد.
کلیه ظروف یکبار مصرف پلاستیکی از مواد پلیمری مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی استایرن و … تولید می شود، که هر یک از این مواد اولیه ویژگی های خاصی در محصولات تولید شده ایجاد می کنند.
لیوان کاغذی یکبار مصرف چه ویژگی هایی دارد ؟
بهداشتی بودن : یکی از ویژگی های اساسی لیوان های یکبار مصرف کاغذی این است که قابلیت استفاده مجدد را ندارند که باعث جلوگیری از سرایت ویروس خواهد شد.جلوگیری از نشت مایعات به سطح بیرون : طراحی و جنس لیوان باید به گونه ای باشد که به صورت کامل مانع از نشت آب و مایعات شود.مقاومت بالای لیوان یکبار مصرف کاغذی : از مزایای لیوان کاغـذی یکبار مصرف با مواد اولیه پروپلینی مقاومت بالای آن در برابر فشار و جمع شدگی است.راحتی در هنگام استفاده : لیوان های یک بار مصرف به شستشو نیاز ندارد و برای یکبار استفاده طراحی شده اند.امکان طراحی متناسب با نیاز مشتری : لیوان کاغذی یکبار مصرف را می توان در ابعاد مختلف طراحی و تولید کرد.تولید ساده : تولید لیوان یکبار مصرف چندان پیچیده نیست و به زمان و هزینه زیادی نیاز ندارد.
لیوان کاغذی یا لیوان پلاستیکی ؟
در بین ظروف یکبار مصرف لیوان کاغذی بیشترین تولید و کاربرد را در بین مردم دارد. زیرا ضرر کمتری را به ایستم وارد می کند . دوره بازگشت پلاستیک به طبیعت بین 300 تا 500 سال است، اما دوره بازیافت لیوان کاغذی حداکثر شش ماه تخمین زده می شود. به همین دلیل استفاده از لیوان های یکبار مصرف کاغذی به دلیل بهداشتی بودن و بی ضرر بودن زیاد شده است. از لیوان کاغـذی برای مصرف انواع نوشیدنی های سرد و گرم در اداره ها، اماکن عمومی، مجالس و …. می توان استفاده کرد.
لیوان کاغذی از چه مواد تولید می شود ؟
مواد اولیه لیوان کاغـذی به شکل کاغذ های مخصوص رول شده در ضخامت های مختلف است، که پس از ورود به دستگاه طی فرآیندی خاص ظروف کاغذی مثل لیوان کاغذی تولید می شود. این رول های کاغذ می تواند به شکل طرح دار یا بدون طرح باشد . مواد به کار رفته در لیوان های کاغذی نوع خاصی از کاغذ با گرماژ بالاست که پوشش سطح آن از جنس پلی اتیلن است که مانع از نشت مایعات به سطح خارجی لیوان می شود .
لیوان کاغذی نسبت به لیوان پلاستیکی انعطاف پذیری بالا تری داشته و قابلیت تبدیل شدن به اشکال مختلف را دارد . برای تولید هر نوع لیوان یا ظرف یک دستگاه خاص وجود دارد و نمی توان مانند لیوان های یکبار مصرف پلاستیکی با تعویض قطعه دستگاه شکل کالا را تغییر داد.
چندین سالیست که ظروف یکبار مصرف به صورت خواسته و ناخواسته مهمان سفره و زندگی ما شده است.
تا چند سال پیش که استفاده و خرید ظروف یکبار مصرف پلاستیکی هنوز در میان مردم متداول نشده بود، مردم مواد غذایی خود را در کاسه های فی و ملامینی میریختند اما امروزه به علت راحتی استفاده از ظروف یک بار مصرف، تولید این ظروف افزایش یافته است.
سالانه میلیونها تن پلاستیک در صنایع بستهبندی استفاده میشود، موادی که زمان برگشت آنها به طبیعت 300 تا 500 سال طول میکشد.
ظروف یکبار مصرف پلی استایرنی که به طور عمده در بازار وجود دارد، از مونومر استایرن تشکیل شده است. استفاده از مواد پلی استایرن (ظروف یکبار مصرف پلاستیکی) برای مواد غذایی گرم و داغ از نظر بهداشتی به هیچ عنوان مناسب نیست چون این ظروف همیشه مقداری استایرن آزاد در ترکیبات پلیمری خود دارند که فوقالعاده سمی و سرطانزاست و در مواجهه با دمای بالاتر از 65 درجه سانتیگراد آزاد شدن این مونومر تأثیرات سرطانزایی را در بر دارد. به همین دلیل نگهداری، حمل و بستهبندی غذا با دمای بالاتر از 65 درجه در این ظروف ممنوع است. با توجه به این که فرآیند آزاد شدن این مونومر در مواجه با چربی تسریع میشود، بستهبندی مواد غذایی چرب نیز در این گونه ظروف ممنوع است.
رنگی کردن این ظروف علاوه بر انتقال مواد تشکیل دهنده پلاستیک سایر مواد افزودنی شیمیایی را نیز به داخل غذا وارد میکند و اثرات سوء بیشتری بر سلامت دارد. ظروف پلاستیکی جایگاه ویژهای در زندگی ما دارند و حذف آنها غیر ممکن است.
چاره چیست؟
با توجه به مشکلات اشاره شده در خصوص ظروف یکبار مصرف پلاستیکی چاره این است که از ظروفی استفاده شود که کمترین آسیب را به سلامتی و محیط زیست بزند پس باید به سمت استفاده از ظروف یکبار مصرف گیاهی رفت.
از آن جایی که این ظروف یکبار مصرف قابلیت تجزیه سریع در خاک را دارند اثرات سوء زیست محیطی نیز ندارند و چون در این ظروف کنشی بین ماده غذایی و ظرف وجود ندارد بنابراین میتوان از آنها برای انواع غذاها و مایعات گرم و حتی روغنی استفاده کرد. در ظروف یکبار مصرف گیاهی به دلیل ماهیت مواد تشکیل دهنده گیاهی (به طور عمده) نشاسته، مواد سمی شیمیایی وارد غذا نمیشود و سلامت افراد را تهدید نمیکند ضمن این که این ظروف در خاک و طی مدت حداکثر 6 ماه به چرخه طبیعت بر میگردند.
مواد تشکیل دهنده ظروف یکبار مصرف گیاهی
مواد تشکیل دهنده ظروف یکبار مصرف گیاهی، از مواد طبیعی گیاهی نظیر نشاستهساخته میشود. نشاسته به طور طبیعی یک پلیمر گیاهی ضعیف است که خاصیت هیدروفیلی (آب دوست) دارد، پس باید به پلیمر قوی تبدیل شود، افزودن اسیدهای چرب گیاهی مانند استاریک اسید و اولئیک اسید باعث میشود تغییراتی در ترکیب اولیه به وجود آید و با تشکیل گروه استری با زنجیره طویل کربنی خاصیت آب گریزی ایجاد شود.
مزایا
با توجه به این که این ظروف از مواد طبیعی گیاهی نظیر نشاسته ذرت، سیب زمینی و گندم ساخته شده و در تولید آنها از موم عسل، روغنهای گیاهی و گلوتن به منظور ایجاد خاصیت پلیمری و ضدآب (آب گریزی) استفاده شده، دارای مزایایی هستند که از جمله فواید این محصولات به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
* به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی در هنگام استفاده از مواد داغ و چرب هیچگونه مواد مضری از آن وارد غذا نمیشود. به عبارتی این ظروف عاری از هرگونه اثرات مضر و عکسالعملهای شیمیایی در تماس با مایعات و غذاهای داغ هستند.
در ظروف یکبار مصرف گیاهی به دلیل ماهیت مواد تشکیل دهنده گیاهی (به طور عمده) نشاسته، مواد سمی شیمیایی وارد غذا نمیشود و سلامت افراد را تهدید نمیکند ضمن این که این ظروف در خاک و طی مدت حداکثر 6 ماه به چرخه طبیعت
بر میگردند
* دوره تجزیه پذیری آنها کوتاه است. زمان برگشت این ظروف به طبیعت 5 تا 6 ماه بدون هیچ آسیب زیست محیطی میباشد.
* این ظروف مقاوم در برابر حرارت هستند یعنی در دمای بالاتر نیز میتوان از آنها استفاده کرد.
* وابستگی به مواد نفتی ندارند.
معایب
* از عیوب این ظروف میتوان به این نکته اشاره کرد که ممکن است در صورت ریختن مایعات در این ظروف کمی بوی نشاسته حس شود که به دلیل استشمام همزمان احساس میشود که مزه مایعات تغییر کرده است، البته این بو اندک است و ممکن است تنها برخی از افراد متوجه آن شوند.
چگونه میتوان مطمئن شد که این ظروف سالم هستند؟
1- باید دقت شود تا ظروف سطح یکنواختی داشته باشند.
2- هنگامی که جلوی نور گرفته میشوند رگه رگه نباشند و تیرگی و لکه سیاه در آنها مشاهده نشود.
در این صورت میتوان از سلامت ظرف مطمئن شد.نظر متخصصان تغذیه و سلامت
انستیتو سرطان فرانسه میزان سرطانزایی ظروف پلی استایرنی را از درجه 3 به درجه 2 کاهش داده یعنی آنها را مواد خطرناک اعلام کرده است.
کارشناسان و مسئولان بهداشتی میگویند: ظروف یک بار مصرف گیاهی سالمترند متخصصان تغذیه و سلامت میگویند: استفاده از ظروف یک بار مصرف پلی استایرن و بسیاری از ظروف کاغذی موجود در بازار (به علت دارا بودن لایه ای از پلاستیک در رویه داخلی ظرف) موجب از بین رفتن ویتامینها و پروتئینهای موجود در غذا، ورود مواد سمی به غذا و تجمع این مواد سمی در بافت چربی بدن که به تدریج موجب خستگی، عصبیت، بیخوابی، کم شدن پلاکتها و گلوبولین، غیرعادی شدن کروموزومها، شیوع انواع سرطانها (سرطان کبد، ریه و پروستات) و انتقال مواد خطرناک از طریق ژنها از نسلی به نسل دیگر خواهد شد.
این در حالی است که معضل پراکنش زبالههای پلاستیکی در جای جای کشور و ورود مواد سمی حاصل از تجزیه این مواد به چرخه غذایی موجودات نیز موجب ایجاد بسیاری از مشکلات زیست محیطی شده است؛ لذا طبق دستور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، استفاده از ظروف یک بار مصرف پلی استایرن در کلیهی بیمارستانها، سالنهای غذاخوری، بوفهها، رستورانها، هتلها، دانشگاهها و . برای مصرف مواد غذایی داغ، چرب و مواد غذایی اسیدی که موجب آزاد شدن مواد شیمیایی و حل شدن استایرن های آزاد این ظروف در مواد غذایی میشود منع شده است.
دکتر حسن امامی رضوی، معاون سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میگوید: ظروف یکبار مصرف گیاهی به تایید وزارت بهداشت رسیده و این وزارتخانه از تولید و عرضه این ظروف حمایت میکند.»
از عیوب این ظروف میتوان به این نکته اشاره کرد که ممکن است در صورت ریختن مایعات در این ظروف کمی بوی نشاسته حس شود که به دلیل استشمام همزمان احساس میشود که مزه مایعات تغییر کرده است، البته این بو اندک است
وی میافزاید: ظروف یکبار مصرف گیاهی منشأ نشاسته داشته و عیوب و مضرات ظروف یکبار مصرف عادی را ندارند.»
این ظروف برای سلامتی مضر نیست و عوارض آلرژیک و سرطانزایی ندارد و میتواند جایگزین خوبی برای ظروف فعلی باشد.
ظروف یکبار مصرف گیاهی تماماً از گیاه و با ترکیبی از نشاسته ذرت، موم عسل، روغن گیاهی، سلو و فیبرهای گیاهی ساخته میشود و طبق آزمایشاتی که از سوی وزارت بهداشت انجام شده به هیچ عنوان برای سلامت انسان مضر نیست.
همچنین سالها طول میکشد تا ظروف پلاستیکی به چرخه طبیعت بازگردد و البته پس از بازگشت نیز با توجه به مواد شیمیایی که دارد، برای گیاهان خوب نیست و آنها را آلوده میکند و در صورت ترکیب با اکسیژن هوا نیز آلودگی ایجاد میکند.
ظروف یکبار مصرف گیاهی به طور مستقیم خوراک دام و طیور میشوند ضمن این که قابلیت آن را دارند تا در کمتر از شش ماه به طبیعت باز گردند. خوشبختانه ایران در جهان پس از کشورهای آمریکا، آلمان، انگلیس و ایتالیا، پنجمین کشوری است که به فناوری تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی دست یافته و به عنوان تنها تولید کننده این نوع ظروف در خاورمیانه شناخته شده است.
کارخانه تولید ظروف یکبارمصرف -خاصه نوع کاغذی آن- سودآور است و در آیندهای نزدیک نیز گسترش بیشتری خواهد یافت. با این همه نمیتوان از حرکتهایی که برای تولید ظروف یکبارمصرف با مواد اولیه گیاهی میشود نیز غافل بود. برخی گزارشها و خبرها میگوید مواد پلاستیکی تا ۳۰۰ سال در طبیعت باقی میماند و برخی دیگر حتی پا را فراتر گذاشته و خبر از ۵۰۰ سال میدهد که در طبیعت میماند و تجزیه نمیشود، اما یک کارشناس صنعت پلاستیک این اعداد را غیرواقعی میداند و میگوید این رقم زیر ۱۰۰ است. با این حال فارغ از اینکه کدام عدد به واقعیت نزدیکتر است باید بدانیم استفاده از ظروف یکبارمصرف -وایضا پلاستیکی- اتفاق نامیمون دهههای اخیر جهان است که نهتنها در ایران، بلکه در سایر نقاط دنیا سوژه بسیاری از دستاندرکاران صنعت و محیطزیست است. با این همه در دنیا قدمهای نوینی برداشته شده که با تأخیر در ایران نیز قابل مشاهده است و البته هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب راه بسیار درازی را در پیش داریم. با این همه استفاده از پلاستیک برای تولید ظروف یکبار مصرف در دنیا در حال فراموشی است و در ایران نیز قدمهای اولیه برداشته شده است.
تولید ظروف یکبار مصرف
وجود مواد اولیه و تولید آن در شرکتهای پتروشیمی داخلی، قیمت مناسب ماشینآلات ایرانی، با در نظر گرفتن تیراژ تولیدی و کیفیت ظروف نسبت به ماشینآلات خارجی، پایین بودن قیمت انرژی حتی بعد از هدفمند کردن حاملهای انرژی نسبت به کشورهای همسایه، تأمین نیروی کار متخصص و نیمهمتخصص بهعنوان استاد کار و کارگر فنی در داخل کشور، قیمت مناسب زمین و سالن تولید نسبت به سایر کشورها، بالا رفتن آمار استفاده از ظروف یکبار مصرف بهصورت تصاعدی، صادرات -خصوصا به بازار عراق- که در تمامی کالاها کشورهای ترکیه، سوریه و اردن جزو رقبای ایران حساب میشوند، اما در بحث ظروف یکبار مصرف توان رقابت با شرکتهای ایرانی را ندارند، از مواردی است که طرح تأسیس، تولید و بهرهبرداری و صادرات در این رشته را توجیه میکند.
ظروف پلاستیکی
در ساخت ظروف پلاستیکی مختلف، مواد پلیمری (نفتی) متفاوتی به کار برده میشود. بهعنوان مثال ظروف نوشابههای گازدار از جنس پلیاتیلن تترافتالات (PET) است، شیشههای شیرکودکان از جنس پلیکربنات pvc ساخته میشوند. مواد اولیه ظروف بستهبندی لبنیات را جنس پلیاتیلن (PE)، پلیپروپیلن (PP) و پلیاستایرن (PS) تشکیل میدهند. در ساخت ظروف یکبارمصرف از مواد پلیپروپیلن PP و پلیاستایرن PS نیز استفاده میشود.
موارد استفاده از ظروف یکبار مصرف مختلف
یک کارشناس بهداشتی در پاسخ به پرسش فرصت امروز با اشاره به موارد استفاده از ظروف یکبارمصرف، معتقد است هر نوع ظرف یکبارمصرفی مناسب استفاده خاصی است، بهعنوان مثال: ظروف یکبارمصرف بیرنگ و شفاف فقط برای غذاها و نوشیدنیهای سرد مناسب هستند.» او میگوید جنس به کار رفته در هر کدام از ظروف را باید برای کار خاصی بهرهبرداری کرد، مثلاً: ظروف یکبارمصرف سفید و فومدار برای موادغذایی سرد، گرم (با دمای پایین حدود ۶۵ درجه سانتیگراد) و مرطوب مناسب هستند.» و ادامه میدهد: ترجیحا برای موادغذایی داغ از فویلهای آلومینیومی استفاده شود.» او همچنین با تأکید بر اینکه لیوانهای کاغذی از نوع پلاستیکی یکبارمصرف مناسبتر است میافزاید: از لیوانهای مقوایی (سلوی) برای نوشیدن مایعات داغ استفاده کنید.» رایجترین محصول یکبارمصرف در طول سال لیوان» است. اگر از اعیاد و مناسبتهای مذهبی که در سالهای اخیر نخستین مصرفکننده ظروف یکبارمصرف برای سرو غذاست بگذریم، لیوانهای یکبارمصرف در تمامی فصول سال مشتریان خود را دارد. به همین دلیل نگاهی به فرصتها و تهدیدهای تولید این محصول میاندازیم.
قیمت دستگاههای مورد نیاز
اگرچه دستگاههای تولید ظروف یکبارمصرف در ایران نیز ساخته میشود اما اغلب آنها ساخت کره و چیناند و بهصورت استوک نیز در بازار موجود است و قیمتهایی متفاوت دارند. نگاهی به بازار ماشینآلات به ما میگوید قیمتها از ۳۰ میلیون تومان تا ۱۰۰ میلیون تومان در نوسان است. بیش از ۹۰ درصد کارخانجات ایران به دلیل ماشینآلات نیمه فرمینگ» قابلیت تولید ظروف فقط از مواد پلیاستایرن را دارند اما تعداد انگشتشماری از تولیدکنندهها اقدام به خرید ماشینآلات مدل جدید و تولید ظروف یکبارمصرف با سیستم ترموفرمینگ کردهاند که این سیستم دارای توجیه اقتصادی بالاتری نسبت به سیستم قبلی (نیمهفرمینگ) است. شرکت دیاکو ماشین با فعالیت در زمینه ساخت ماشین آلات صنایع پلاستیکی به خصوص ظروف یکبار مصرف و خط تولید ورق های پلیمری توانسته است با بالا بردن کیفیت،گارانتی و خدمات پس از فروش بموقع، سری جدید ماشین آلات خود را از نظر کیفیت و ظرافت و بهرو وری متمایز نماید.
حمیدرضا طاهری آشتیانی افزود: مراکز پخت و توزیع از ریختن غذا ها و نوشیدنی های داغ مانند آش، حلیم و غیره در ظروف پلاستیکی، فوم، نازک و شفاف یکبار مصرف به جد خود داری کنند.
وی همچنین ضمن اشاره به ممنوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف پلی استایرن برای مصارف مواد غذایی داغ و چرب بر وم توزیع مواد غذایی گرم در ظروف یکبار مصرف گیاهی و آلومینیومی تاکید کرد.
این کارشناس حوزه ظروف یکبار مصرف گفت: عرضه مواد غذایی مانند آش، حلیم و مواردی از این دست در ظروف پلاستیکی یکبار مصرف معمولی سلامت افراد را به خطر می اندازد.
وی در ادامه افزود: شهروندان برای تهیه این نوع مواد غذایی از ظروف شخصی آشپزخانه یا ظروف یکبار مصرف مورد تائید سازمان غذا و دارو استفاده کنند.
طاهری آشتیانی با اشاره به اینکه در چند دهه اخیر تولید و مصرف ظروف یکبار مصرف در کشور افزایش چشمگیری یافته است، اظهارداشت: تولید این نوع محصولات باید مطابق با استانداردهای جهانی، مواد اولیه مرغوب و زیر نظر وزارت بهداشت و درمان باشد.
وی در مصاحبه با رادیو اقتصاد ضمن تاکید دوباره یادآورشد: شهروندان هنگام توزیع نذورات خود از ظروف یکبارمصرف با منشا گیاهی (زیست تخریب پذیر) یا آلومینیومی استفاده کنند.
برنامه روی خط بازار» کاری از گروه کشاورزی شبکه رادیویی اقتصاد است که از شنبه تا پنجشنبه هر روز راس ساعت ۱۱ به مدت ۵۵ دقیقه با هدف ارائه یک تصویر بزرگتر و کاملتر و قابل درک از رویدادهای مهم اقتصادی و رفع ابهامات اقتصادی بر روی موج اف ام ردیف ۹۸ قرار میگیرد و علاقمندان میتوانند جهت دریافت فایل صوتی برنامه به سایت این رادیو مراجعه کنند.
با حضور گشت ويزه نظارت بر توليد و عرضه محصولات يکبار مصرف ، دهها بسته ظروف يکبار مصرف ، در کارخانه ظروف یکبار مصرف در باباسلمان شهريار ، توقيف و معدوم شد .
به گزارش خبرگزاري صدا و سيما ، دادستان عمومي و انقلاب شهريار با اشاره به وجود مرکز توليد و عرضه انواع ظروف و محصولات يک بار مصرف در اين شهرستان گفت : در بازرسي از انبار عرضه کنندگان ، دهها بسته محصولات يکبار مصرف که در شرايط غير بهداشتي نگهداري مي شدند ، توقيف و معدوم شد .
حميد عسگري پور با اشاره به اينکه تا کنون عزم جدي براي نظارت بر توليد و عرضه اين محصولات وجود نداشت افزود : با بازديد از واحد هاي توليدي مشکوک نيز ، چند واحد توليدي که با استفاده از مواد اوليه نا مرغوب اقدام به توليد مي کردند نيز برخورد شد . وي با اشاره به حمايت از توليد کنندگان واقعي گفت: نمايندگان نظارتي ، بهداشتي و قضايي بر اين باورند که با رعايت حقوق مردم ، چرخ توليد کنندگان غير مجاز نيز بايد روي ريل توليد قانوني و بهداشت و سلامت قرار گيرد .
دادستان عمومی و انقلاب شهریار از کشف انبار ظروف یکبار مصرف غذایی در شرایط غیر بهداشتی خبر داد.
به گزارش خبرنگار گروه قضایی خبرگزاری فارس، حمیدعسگریپور، دادستان عمومی و انقلاب شهریار از کشف انبار ظروف یکبار مصرف غذایی در شرایط غیر بهداشتی خبر داد و بیان کرد: این اقدام در راستای برخورد با تهدید سلامت و بهداشت عمومی و حمایت از تولیدکنندگان واقعی به عمل آمد و ما اجازه نخواهیم داد کالاهای مصرفی و بهداشتی که مضر سلامت عمومیست، در جامعه عرضه شود و قطعا با عوامل آنها برخورد خواهیم کرد.
دادستان عمومی و انقلاب شهریار خاطرنشان کرد: با افرادی که بدون مجوز این کار را انجام میدادند، بدون اینکه ضوابط بهداشتی را رعایت کنند و یا اینکه حقوق دولت را پرداخت کنند به عنوان تهدیدی علیه تولید با آنها برخورد کردیم.
وی تأکید کرد: شهر باغستان شهریار قطب تولید ظروف یکبار مصرف است و این اقدام جهت حمایت از تولیدکنندگان واقعی و برخورد با تولیدکنندگانی که به صورت غیر مجاز اقدام به تولید محصولات تقلبی و غیر قابل مصرف میکنند، انجام شد.
یکی از آداب مرسوم در ماه محرم، پخش غذاهای نذری است. در سالهای اخیر، استفاده از ظرفهای یکبار مصرف برای توزیع غذاهای نذری بسیار رایج شده است. به همین دلیل، مقایسه این ظرفها و پاسخ دادن به این پرسش که کدام ظرف برای کدام نذری مناسبتر است؟» حائز اهمیت است.
یکی از آداب مرسوم در ماه محرم، پخش غذاهای نذری است. در سالهای اخیر، استفاده از ظروف یکبار مصرف» برای توزیع غذاهای نذری بسیار رایج شده است. به همین دلیل، مقایسه این ظرفها و پاسخ دادن به این پرسش که کدام ظرف برای کدام نذری مناسبتر است؟» حائز اهمیت است.
ظروف پلاستیکی
در انواع کارخانه تولید ظروف یکبار مصرف ظرفهای یکبار مصرف پلاستیکی معمولا از دو جنس پلیپروپیلن (PP) و پلیاستایرن (PS) هستند. هر دو نوع، رنگ شفافی دارند اما با توجه به ترکیبهای موجود در آنها میتوانند رنگی یا مات هم تولید شوند. ظروف پلیپروپیلن مقاومت بیشتری نسبت به ظرفهای پلیاستایرن دارند. معمولا در صنایع غذایی و بستهبندی محصولات غذایی از ظرفهای پلیاستایرن که انعطافپذیری بیشتری دارند، استفاده میشود. البته اگر قصد ریختن غذاهای گرم (نه داغ) یا کمی چرب را در این ظرفها دارید، هنگام خرید آنها دقت کنید که انواع فودگریدشان را انتخاب کنید. ظرفهای فودگرید دارای نشان قاشق و چنگال کوچک زیر ظرف یا روی بستهبندی اصلیشان هستند. موارد مصرف: از ظرفهای یکبار مصرف پلاستیکی میتوان برای توزیع شربتهای نذری، شیر یا شیرکاکائوی خنک، آب و غذاهای خنک استفاده کرد. موارد منع مصرف: بههیچوجه در ظروف پلاستیکی یکبار مصرفی که فودگرید نیستند، خوردنی یا آشامیدنی داغ و چرب نریزید. تماس خوراکیهای چرب و داغ با ترکیبهای موجود در این ظروف میتواند باعث مهاجرت ترکیبهای شیمیایی سمی و سرطانزا به داخل مواد غذایی و به خطر افتادن سلامت افراد شود. نکته: استفاده از ظرفهای یکبار مصرف پلاستیکی شفاف و بیرنگ از انواع رنگی آنها بهتر است. معمولا ظروف بیرنگ از مواد اولیه دست اول تهیه میشوند اما امکان تهیه ظرفهای رنگی از مواد بازیافتی وجود دارد. ضمن اینکه رنگ شیمیایی موجود در این ظرفها هم میتواند با مواد غذایی واکنش نشان دهد و سلامت شما را به خطر بیندازد. یادتان باشد نباید خوردنیها و آشامیدنیهایی که درجه حرارت آنها بیش از 40 درجه سانتیگراد است، داخل ظرفهای پلاستیکی ریخت.
ظروف سلوی
ظرفهای یکبار مصرف سلوی یا کاغذی، برعکس ظروف پلاستیکی، جزو محصولات زیستفناپذیر هستند؛. یعنی قابلیت برگشت به محیطزیست را دارند و از این نظر، دوستدار محیطزیست محسوب میشوند. موارد مصرف: این نوع ظروف، بهترین نوع ظرفهای یکبار مصرف برای قرار دادن خوراکیها و آشامیدنیهای داغ، سرد و گرم هستند زیرا دمای بالا یا چربی مواد غذایی با ترکیبهای موجود در آنها واکنش نشان نمیدهد. موارد منع مصرف: معمولا منع مصرفی برای ظروف سلوی مطرح نیست جز اینکه آشامیدنیهای داغ را نباید به مدت طولانی داخل آنها نگهداشت زیرا در این صورت، امکان تغییر عطر و طعم آنها وجود دارد.
ظروف فومی
ظرفهای فومی معمولا مشتقی از پلیاستایرن هستند و مقاومت بیشتری نسبت به گرما و چربی دارند. موارد مصرف: انواع خوراکیها و آشامیدنیهای داغ و سرد و چرب را میتوان داخل این ظرفها ریخت. موارد منع مصرف: ظرفهای فومی دارای بافت روزنهای هستند و امکان ورود هوا و میکروارگانیسمهای موجود در محیط به بافت آنها و غذا و نوشیدنی داخلشان وجود دارد بنابراین باید از نگهداری طولانیمدت غذا در این ظرفها خودداری کرد و اگر قرار است برای بیشتر از 3-2 ساعت غذا را نگه دارید، آن را از ظرفهای فومی به ظرفهای دردار شیشهای موجود در منزل انتقال دهید. نگهداری غذا در یخچال با ظرفهای فومی توصیه نمیشود.
ظروف گیاهی
ظرفهای یکبار مصرف گیاهی، از نشاسته ذرت اصلاحشده تهیه میشوند و بههمین دلیل قیمت نهایی آنها از سایر ظرفهای یکبار مصرف بیشتر است. البته پرداخت کمی هزینه بیشتر برای حفظ سلامت، عاقلانه است. موارد مصرف: برای نگهداری کوتاه یا طولانیمدت از انواع غذاهای داغ و چرب میتوان بدون دغدغه از ظرفهای گیاهی یکبار مصرف استفاده کرد.
دستگاه بسته بندی ظروف یکبارمصرف انواع مختلف ظروف یکبار مصرف را بسته بندی می کند. تولید دستگاه بسته بندی ظروف یکبار مصرف از این جهت که امروزه استفاده از ظروف یکبارمصرف رواج زیادی پیدا کرده است می تواند به تولید کنندگان این محصولات در راستای بسته بندی بهتر و با کیفیت تر یاری دهد. دستگاه بسته بندی ظروف یکبارمصرف ظروف یکبار مصرف مختلف را در اندازه های متفاوت در بسته بندی های زیبا و شکیل و با کمترین ضایعات بسته بندی می کند. از دیگر کاربردهای این دستگاه در بسته بندی پک هواپیمایی , بسته بندی دستمال کاغذی و بسته بندی ست رستورانی می باشد. سهولت در حمل و نقل و نگهداری از عواملی است که یک شرکت محصولات خود را بسته بندی می کند همچنین بسته بندی محصول را از آسیب های مختلف محفوظ نگه می دارد و به آن اصالت و اعتبار لازم جهت کسب اطمینان مشتری را می بخشد. آمارهای مختلف نشان می دهد بسته بندی مناسب می تواند تا هفتاد درصد روی میزان فروش و انتخاب محصول توسط مشتری تاثیر گذار است و هزینه های نگهداری از کالا را نیز کاهش می دهد. دستگاه بسته بندی ظروف یکبارمصرف دارای مدلهای بسیار متنوعی است و تولید کنندگان می توانند به فراخور نیاز خود و ابعاد ظرف بسته بندی از مدلهای مختلف آن استفاده نمایند. تنظیمات دیجیتالی در مدل های جدید دستگاه های بسته بندی از فاکتورهای مهم صنایع بسته بندی پیروز پایور است.
جنس ماده ای که در لیوان کاغذی ساخته می شود از نوع کاغذ ویژه ای می باشد که در تولید پروسه بسته بندی مواد غذایی بیشترین استفاده را دارد. از آن جایی که این نوع از کاغذ ها در تماس مستقیم با ماده غذایی قرار می گیرند باید کاملا استریل شود. کاغذهای استفاده شده که با توجه به گرمای متفاوتی که باید تحمل کنند از کاغذهای لایه مقاوم تشکیل یافته است که یک لایه پوشش پلی اتیلن بر روی آن قرار گرفته است.
وجود پلی اتیلن در ترکیب ساخت این نوع از لیوان یکبار مصرف ها سبب می گردد اولا این کاغذ ها در محیط زیست زودتر بازیافت گشته و به محیط زیست آسیب کمتری بزند و ثانیا با توجه به تماس مستقیم با مواد غذایی دچار کمترین تاثیرات شیمیایی مواد بر روی آن باشد و سبب بهداشتی ماندن آن شده و سبب جلوگیری از انتقال رطوبت مایعات به سطح بیرونی لیوان می گردد. مقدار مواد بکار رفته در یک لیوان کاغذی با توجه به مقدار وزنی که قرار است مایع در ان قرار بگیرید، تعیین می شود.
موارد مهم در ساخت لیوان کاغذی تبلیغاتی و امتیازهای آن
از جمله امتیازهای اصلی لیوان کاغذی تبلیغاتی قیمت پایین و تبلیغات وسیع و کاربردی نام برد. با استفاده دیگر مایعات به سطح خارجی لیوان نفوذ نکرده و به این ترتیب دست داغی را کمتر حس می نماید. می توان از آن در مصرف چای داغ مهمانان یک شرکت و یا بازدید کنندگان غرفه های نمایشگاهی و . استفاده نمود. با استفاده از لیوان کاغذی تبلیغاتی می توان انواع نوشته های تبلیغاتی و چاپ های دلخواه با هر رنگی را ایجاد کرد و بهترین کیفیت تصویری را بر روی آن جهت بازدید مشتریان داشت.
مراحل تولید لیوان کاغذی
مراحل تولید لیوان کاغذی بدین صورت است که ابتدا کاغذ توسط دستگاه های مخصوص روکش کننده پلی اتیلن روکش شده و پس از آن بر اساس طرح مورد نظر چاپ میگردد،سپس با توجه به ابعادی که مشتری سفارش داده است برش می خورد و در انتها قرارگیری در دستگاه های تولید ظروف یکبار و ایجاد لیوان های کاغذی در تعداد و اندازه درخواستی می رسد.
در حد امکان باید از خرید ظروف یکبار مصرف و پلاستیکی خود داری کرد امّا در صورت استفاده باید حداقل ۴ احتیاط ضروری را حتماً مدنظر داشت.
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛
"در چه ظرفی غذا بپزیم و بخوریم تا سالمتر باشیم؟" این سؤالی است که
بسیاری از خانوادهها دارند؛ بهدلیل اهمیت این مسئله در قالب
سلسلهمطالبی به بررسی دقیق خواص، تأثیرات، عوارض و مزایای هر یک از
ظروف پخت غذا پرداختهایم.
متأسفانه اهل فن در حیطههای مختلف،
اعم از طب سنتی و جدید و صنایع غذایی و. با گفتار مغشوش و متناقض خود
درباره انواع ظروف، مردم را دچار سرگردانی کردهاند؛ در این مطالب سعی شده
تا در عین ایجاز، تصویری نسبتاً روشن از وضعیت ظروف غذایی موجود در بازار
ایران ارائه شود؛ هرچند در برخی موارد، تناقضات ظاهری نظرات، جمعبندی محکم
و مستدل را دشوار میکند.
تغذیه در هر مکتب طبی از امّهات بحثهای
مربوط به پیشگیری و درمان است؛ در این بین، ظروف پختوپز، بهجهت تأثیر بر
زمان و قیمت پختوپز و کیفیت و طعم غذا میتوانند از مؤلفههای مهم در
تغذیه عموم مردم و نیز بهدلیل تعاملات فیزیکوشیمیایی با غذا، از عوامل
تأثیرگذار در نتیجه طبی تغذیه باشند؛ اهمیت این بحث در کتب طب سنتی ایرانی
باعث شده تا مؤلفین، بحثهایی مستقل را در این زمینه اختصاص دهند؛ در طب
نوین، این بحثها بهطور معمول در کتب طبی ذکر نمیشوند و بهصورت پراکنده و
غیرمنسجم در خلال بحثهای سایر علوم از جمله صنایع غذایی از آنها یاد
میشود.
پیش از این در قالب 7 مطلب به بررسی ظروف آهنی ــ چدنی،
ظروف استیل، ظروف لعابدار فی، ظروف مسی، ظروف رویی، ظروف آلومینیومی،
ظروف تفلون و ظروف پلاستیکی پرداختیم که در ادامه عناوین این مطالب آمده
است:
ــ غذا را در چهظرفی بپزیم/ مزایا و معایب "ظروف چدنی"
ــ امکان ابتلا به سرطان بهواسطه استفاده از "ظروف استیل"
ــ آیا پخت غذا در "ظروف لعابدار فی" خطرناک است
ــ باور غلط درباره "ظروف مسی"/ ظروف مسی میتواند باعث "مسمومیت شدید" شوند
ــ پخت غذا در "ظروف رویی" میتواند اثرات آلودگی هوا را تا حدی خنثی کند
ــ ابتلا به بیماریهای مختلف از جمله "آایمر" با پخت غذا در "ظروف آلومینیومی"
ــ خطرات استفاده از ظروف "تفلون" را جدی بگیرید/ احتمال "مرگ" با گاز متصاعدشده از تفلون
ــ احتمال جهش ژنتیکی و ابتلا به انواع سرطان بهدلیل استفاده از "ظروف پلاستیکی و یکبارمصرف"
در ادامه بخش دوم مطلب "ظروف پلاستیکی" و احتیاطات استفاده از این ظروف تقدیم مخاطبان تسنیم شده است:
احتیاطات استفاده از ظروف پلاستیکی و یکبارمصرف
توصیه
ما این است که در حد امکان، از ظروف پلاستیکی فاصله بگیرید امّا در صورت
استفاده، نکات زیر را رعایت کنید؛ اگرچه باز هم تأکید میکنیم که رعایت
دقیق تمام این موارد هم نمیتواند مانع بروز اثرات منفی استفاده از
پلاستیکها باشد؛ میزان آزاد شدن و مهاجرت مواد شیمیایی موجود در ساختار
ظروف پلاستیکی به عوامل زیر بستگی دارد:
1. ماهیت و کیفیت تولید پلاستیک
ــ
استفاده از ظروف یکبارمصرف رنگی، احتیاط بیشتری را میطلبد چرا که جنس
یکبارمصرفها بهگونهای است که توانایی نگهداری رنگ را ندارند و هنگام
تماس با چای یا غذای داغ، رنگ حل میشود و یک لایه از آن همراه غذا یا چای
میل میشود!
ــ روکشهای ارتجاعی پوشاننده مواد غذایی
(موسوم به سلفونها) که از پلاستیک با کد 4 تهیه شدهاند نسبت به آنها که
از پلاستیک کد 6 تهیه شدهاند، ایمنتر هستند.
ــ در صورت استفاده از چسبها و نوارهای پلاستیکی مناسب فر و اجاقهای مایکروویو از تماس مستقیم این مواد با ماده غذایی اجتناب شود.
2. طبیعت و بافت غذا
ــ
ریختن مایعات یا مواد اسیدی یا چرب در این ظروف (مانند نوشابه، کاکائو،
آبغوره، آبلیمو، سرکه، رب، غذاهای چرب و.) مشکلات را تشدید میکند؛
بهویژه عادت ریختن مواد غذایی ترش مانند آبغوره و آبلیمو در ظروف PET باید
مورد تجدیدنظر قرار گیرد.
ــ ظروف محتوی وعدههای غذایی
نیمهآماده که قابل استفاده در مایکروویو هستند برای پختوپز آن ماده خاص
مناسب است لذا برای پخت سایر غذاها در مایکروویو از آنها استفاده نشود.
ــ از قراردادن ظروف پلیاستایرن
حاوی مواد غذایی چرب در فریزر خودداری کنید زیرا پلیاستایرن کنار مواد
غذایی چرب در سرما خاصیت شکنندگی پیدا کرده خطر مهاجرت مونومرها وجود دارد.
3. دمای غذا یا محیط
ــ
بهجز مواردی که بهطور مشخص روی ظرف درج شده باشد غالب ظروف پلاستیکی
برای استفاده در فرها و اجاقها مناسب نیستند؛ هرگز ظروف پلاستیکی
یکبارمصرف را در مایکروفر قرار ندهید.
ــ غالب ظروف محتوی
غذاهای نیمهپخته و نیمهآماده بهخلاف تصور قابلیت استفاده در اجاق و فر
را ندارند؛ گوشت منجمد را به هیچ عنوان در بستهبندی پلاستیکی آن در اجاق
مایکروویو یخزدایی نکنید.
ــ گرما، آزادسازی مواد
شیمیایی پلاستیکها را تشدید میکند؛ استفاده از این ظروف برای نوشیدن چای
یا مصرف غذاهای داغ؛ قرار دادن نان داغ در کیسه پلاستیکی و. از آن
جملهاند؛ پلیاستایرن که ماده شیمیایی تلخی است حتی در صورت تماس با
مایعات و مواد غذایی بالای 40 درجه، آزاد میشود که بیش از 77 نوع بیماری
سرطانزا را بههمراه دارد.
این خطرات، در صورت استفاده از
ظروف "پلیاستایرنی" شفاف(GPPS) افزایش پیدا میکنند؛ از ظروف
پلیاستایرن فوم (EPS) در پیتزافروشیها هم نباید استفاده شود زیرا دمای
بسیار زیاد پیتزا (بالای 120 درجه سانتیگراد) باعث ذوب شدن EPS میشود؛
استفاده از ظروف پلیاتیلنی (PE) و پروپیلنی (PP) که بهرنگ سفید هستند و
بهطور عمده برای بستهبندی و نگهداری محصولات لبنی، روغن و سرکه بهکار
میروند، برای مواد غذایی گرم و مرطوب مناسبتر هستند.
ــ
سرمای زیاد هم تشدیدکننده مشکلات است؛ شایعترین حالت، فریز کردن آب در
ظروف پلاستیکی است لذا باید از قرار دادن ظروف PET محتوی آب بهمدت طولانی
در یخچال و فریزر یا انجماد آب در بطریهای مخصوص آب معدنی خودداری کرد.
ــ قرار گرفتن این ظروف مقابل آفتاب هم خطرناک است؛ مثل بطریهای پشت شیشه مغازهها، پشت شیشه ماشین سواری خودمان و . .
ــ استفاده از این ظروف تنها برای نوشیدنیهای سرد مناسب است و برای مواد غذایی داغ مثل چای و قهوه مناسب نیستند.
4. زمان تماس ماده غذایی با ظرف یا دفعات استفاده از ظروف
ــ
ظروف پلاستیکی بر اثر خم شدن یا ساییدگی، چروکیده میشوند و مونومر آزاد
میکنند بنابراینظروف پلاستیکی، هرقدر مورد استفاده بیشتر و طولانیتری
قرار بگیرند، مشکلات بیشتری تولید میکنندبهویژه یادتان باشد که ظروف
یکبارمصرف، برای یک بار استفاده ساخته شدهاند! ظروف پلاستیکی قابل
استفاده در اجاقهای مایکروویو غالباً برای یکبار استفاده پختوپز طراحی
شدهاند و استفاده مجدد از آنها در پختوپز جایز نیست؛ ظروف پلاستیکی
چندبارمصرف نیز پس از مدت زمان مشخص کارآیی و ایمنی خود را از دست میدهند؛
در صورت بروز علائمی از قبیل تغییر رنگ، خراشیدگی یا تغییر شکل و فرم از
مصرف آنها اجتناب شود.
ــ ماندن طولانی غذا در این ظروف هم مسائل را بغرنجتر میکند.
نکته:
در شستوشوی ظروف پلاستیکی باید دقت شود تا از خراشیدگی سطح ظرف پرهیز شود
همچنین در شستوشوی این ظروف از مواد شیمیایی قوی استفاده نشود.
ظروف یکبارمصرف سلوی
ظروف
یکبارمصرف سلوی بهخلاف ظروف یکبارمصرف پلاستیکی نهتنها مشکلات
زیستمحیطی ناشی از پسماندها را ندارند بلکه عوارض ذکرشده از مصرف ظروف
پلاستیکی را نیز ندارند امّا فعلاً گرانی این ظروف در مقابل ارزانی ظروف
یکبارمصرف پلاستیکی، مانع اصلی مصرف آنهاست.
بررسی روند بهبود کیفیت ظروف یکبار مصرف مورد استفاده در صنایع غذایی وایمنی آنها
مقدمه و هدف: امروزه استفاده از ظروف یکبار مصرف
بدلایل مختلف از قبیل سهولت در مصرف ،صرفه جویی در وقت ،رعایت مسایل
بهداشتی و غیره بطور روز افزونی رو به افزایش است از آنجایی که بیشتر مواد
بکار برده شده در ساخت این ظروف از انواع پلی مری می باشد در این مطالعه
سعی شده است انواع این مواد ،همچنین مسایل مربوط به ایمنی و کاربرد صحیح
آنها در حد امکان مورد بررسی قرار گیرد بعلاوه روند صدور پروانه های
بهداشتی در مورد این ظروف از سال 82 الی 86 در استان اصفهان مورد مطالعه
قرار می گیرند
روش اجرا: در
این مطالعه واحد هایی معرفی شده توسط شرکت پتروشیمی مورد بررسی قرار
گرفته و مواد اولیه استفاده شده هم جنین روش ساخت ، ازمونهای انجام گرفته
بر روی این ظروف و شرایط فنی و بهداشتی این واحد ها این واحدها مطالعه
گردید.
به علاوه معایب و مزایای استفاده هر یک از این پلیمرها مورد مطالعه قرار گرفت
نتایج:
در این مطالعه معلوم گردید بیشترین انواع پلی مرهای مصنوعی مورد مصرف در ظروف یکبار مصرف عبارتند از :
پلی
اتیلن(PE) ،پلی پروپیلن PP) ،) ،پلی استیرن( PS) ،پلی اتیلن
ترفتالات PET) ) به علاوه کار بری مناسب هر یک از این پلیمرها برای انواع
مختلف فراور ده های غذایی با توجه به منابع موجود بیان گردید.
بحث و نتیجه گیری:
به
کار گیری شرایط مناسب فنی و بهداشتی هنگام تولید این فرآورده ها در اجرای
مواد 7 و 8 و 9 قانون مواد خوردنی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی مصوب 1346
و همچنین مفاد مواد 31 و 34 قانون تعزیرات حکومتی در امور بهداشتی و
درمانی مصوب 1367 مجمع تشخیص مصلحت تولید کنندگان ظروف مواد خوردنی ،
آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی موظف به اخذ پروانه های بهداشتی از وزارت
بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی می باشند .
همچنین مواد اولیه مصرفی در تولید ظروف مذکور لازم است دارای تأییدیه های بهداشتی از این وزارتخانه باشد .
کلیه کارخانه تولید ظروف یکبار مصرف و اقلام بسته بندی با کاربرد غذایی و آشامیدنی می بایست برای اقلام مذکور پروانه ساخت دریافت نمایند.
انواع پلی مرهای مصنوعی مورد مصرف در ظروف یکبار مصرف :
پلی اتیلنPE ،پلی پروپیلن PP ،پلی استیرن PS،پلی اتیلن ترفتالات PET ،پلی کربنات PC ،پلی آمید PA
خود پلیمر ها به تنهایی خطر مسمومیت ندارد و به دلیل وزن مولکولی بالا عموماً خنثی بوده و قابل حل نمی باشند .
(
درمواد غذایی ) ولی در فرآیند ساخت و تولید پلیمر مواد جانبی دیگری نظیر
کاتالیزور ها وجود دارند که ممکن است ذرات آنها به همراه پلیمر وجود داشته
باشد یا در صورت عدم تکمیل پلیمریزاسیون مونومرهای اولیه با پلیمر ساخته
شده وارد محیط مصرف شود . بنابراین مسأله درجه خلوص پلیمرها به عنوان مسأله
مهمی باید مورد توجه قرار گیرد .
مواد افزودنی :
این
ماد شامل نرم کننده ها ، پایدار کننده ها ، روان کننده ها ، ضد اکسنده ها و
رنگدانه ها که به منظور بهبود خواص پلیمر به آن افزوده شده و البته با
درصد ها دوزهای معینی افزوده می شوند . این مواد ممکن است به همان صورت
اولیه یا به فرم شیمیایی تغییر شکل یافته به داخل مواد غذایی نفوذ کند .
بدین ترتیب باید لیستی به عنوان لیست حد مجاز مصرف برای پلیمرها و افزودنی
ها در نظر گرفته شود که در آن نوع پلیمر و مشخصات آن که برای استفاده در
صنعت بسته بندی مجاز است همچنین نوع و میزان افزودنی ها مجاز لیست شده باشد
در تهیه لیست فرض بر این است که درجه حرارت مواد غذایی در تماس با مواد
پلاستیکی از درجه انجماد تا درجه مناطق حاره قابل تغییر است و نوع ماده
غذایی از نظر جامد خشک بودن همچنین آبکی بودن و چرب بودن و الکلی بودن مشخص
می باشد .
n در مورد
پلاستیکها که در تماس با مواد غذایی هستند این حقیقت وجود دارد که مقادیری
از عناصر تشکیل دهنده آنها ( مونومرهای پلیمره نشده ، کاتالیزور و رنگدانه
ها و افزودنی ها ) به مواد غذایی مهاجرت کنند که برای سلامتی انسان خطرناک
می باشد . در بررسی مضرات پلاستیکی باید اولاً بررسی شود کدام نوع از این
عناصر سمی بوده و برای سلامت انسان خطرناک هستند ثانیاً عناصری که امکان
نفوذ آنها به داخل مواد غذایی وجود دارد تا چه حد قادر به نفوذ هستند و
نفوذ آنها تا چه حد برای سلامتی انسان خطرناک است .
این
ماد شامل نرم کننده ها ، پایدار کننده ها ، روان کننده ها ، ضد اکسنده ها و
رنگدانه ها که به منظور بهبود خواص پلیمر به آن افزوده شده و البته با
درصد ها دوزهای معینی افزوده می شوند . این مواد ممکن است به همان صورت
اولیه یا به فرم شیمیایی تغییر شکل یافته به داخل مواد غذایی نفوذ کند .
بدین ترتیب باید لیستی به عنوان لیست حد مجاز مصرف برای پلیمرها و افزودنی
ها در نظر گرفته شود که در آن نوع پلیمر و مشخصات آن که برای استفاده در
صنعت بسته بندی مجاز است همچنین نوع و میزان افزودنی ها مجاز لیست شده باشد
در تهیه لیست فرض بر این است که درجه حرارت مواد غذایی در تماس با مواد
پلاستیکی از درجه انجماد تا درجه مناطق حاره قابل تغییر است و نوع ماده
غذایی از نظر جامد خشک بودن همچنین آبکی بودن و چرب بودن و الکلی بودن مشخص
می باشد
قابل توجه مصرف کنندگان :
مصرف
کنندگان ظروف یکبار مصرف باید به علامات اختصاری که در کف ظروف حک شده
است توجه کنند مانند PP یا PS و . این علائم نشان دهند این است که اولاً
تولید کننده ظروف بد ینوسیله سعی در اطلاع رسانی به مصرف کننده از نظر نوع
کاربرد ظروف داشته است و ثانیاً هر یک از این علائم نشانگر نوع مصرف و
کاربرد ظروف یکبار مصرف است .
روند
صدور مجوزهای بهداشتی جهت تولید کنندگان ظروف یکبار مصرف در معاونت غذا و
دارو ازفقط 3 پروانه تاسیس درسال 82 به به ترتیب تعداد 31واحد دارای
پروانه تاسیس 16واحد دارای پروانه بهره برداری و صدور 12پروانه ساخت از وزارت بهداشت در سال86 می باشند.
در
این تحقیق به بررسی فعل و انفعالاتی که ممکن است بین محصول و ماده بسته
بندی صورت بگیرد که این فعل و انفعالاتی می تواند در سه بخش عمده : مهاجرت
،جذب و نفوذ طبقه بندی کرد.
مزایای استفاده از پلاستیکها
1. در برابر تعداد زیادی از کالاهای بسته بندی شده که خاصیت اسیدی یا قلیایی دارند مقاوم می باشند .
2. پلاستیکها به انرژی کمتری در تولید و شکل دهی نسبت به قوطی فی و بطری شیشه ای نیاز دارند .
3. دارای وزن مخصوص کم 9/0-5/1گرم برسانتیمتر مکعب و قیمت نسبتا پایین هستند.
4.پلاستیکها از قابلیت شکل پذیری بالایی در دستگاههای اتوماتیک بسته بندی برخوردار هستند .
5. با افزودن موادی تحت عنوان مکمل میتوان خصوصیات پلاستیک ها بهبود بخشید.
6 . پلاستیکها رنج وسیعی از خواص فیزیکی و ممانعت کنندگی مخصوص مواد غذایی را دارا هستند.
7. پلاستیکها نسبت به سایر مواد اولیه طرح پذیرتر میباشند
معایب پلاستیکها :
مسئله بازیافت پلاستیکها
در شرایط خاص که با مواد غذایی در تماس هستند امکان دارد به مواد غذایی انتقال یابند .
انواع پلی مرهای مصنوعی مورد مصرف در ظروف یکبار مصرف :
پلی اتیلن با وزن مخصوص بالا HDPE
پلی اتیلن با وزن مخصوص کم خطی LLDPE
پلی پروپیلن PP
پلی استیرن PS
پلی اتیلن ترفتالات PET
پلی کربنات PC
پلی آمید PA
آزمایش مقدماتی تشخیص پلاستیکها :
با
حرارت دادن پلاستیکها زیر شعله می توان تا حدودی با ماهیت آنها پی برد در
جدول زیر رفتار پلاستیکها در اثر احتراق نشان داده شده است
انحلال پذیری پلاستیکها :
یک
روش ساده برای تشخیص پلاستیکها ، انحلال پذیری آن است . با بررسی انحلال
پذیری ماده در حلال های مختلف احتمالاً می توان آن را با یک گروه از
پلاستیکها تخصیص داد و طبیعتاً برای تشخیص کامل نمونه آزمایشات بیشتری
مثلاً تعیین عناصر موجود آن لازم است . در جدول زیر انحلال پذیری و
نامحلولی در بعضی حلال ها ذکر شده است .
عناصر تشکیل دهند مصنوعات پلیمری دو گروه هستند
پلیمر ها :
خود
پلیمر ها به تنهایی خطر مسمومیت ندارد و به دلیل وزن مولکولی بالا عموماً
خنثی بوده و قابل حل نمی باشند . ( درمواد غذایی ) ولی در فرآیند ساخت و
تولید پلیمر مواد جانبی دیگری نظیر کاتالیزور ها وجود دارند که ممکن است
ذرات آنها به همراه پلیمر وجود داشته باشد یا در صورت عدم تکمیل
پلیمریزاسیون مونومرهای اولیه با پلیمر ساخته شده وارد محیط مصرف شود .
بنابراین مسأله درجه خلوص پلیمرها به عنوان مسأله مهمی باید مورد توجه قرار
گیرد .
قابل توجه مصرف کنندگان
مصرف
کنندگان ظروف یکبار مصرف باید به علامات اختصاری که در کف ظروف حک شده
است توجه کنند مانند PP یا PS و . این علائم نشان دهند این است که اولاً
تولید کننده ظروف بدینوسیله سعی در اطلاع رسانی به مصرف کننده از نظر نوع
کاربرد ظروف داشته است و ثانیاً هر یک از این علائم نشانگر نوع مصرف و
کاربرد ظروف یکبار مصرف است .
هشدارهای بهداشتی برای مصرف کنندگان
بلعیدن
و خوردن مواد پلی استایرنی با علائم خاصی در اثر حادثه خورده شدن که این
ماده مشاهده نشده است . استفاده از پلی استایرن کریستال برای تولید لیوان و
ظروف یکبار مصرف فقط برای مواد غذایی در دمای معمولی توصیه می شود . در
دمای بالا منواستایرن باقی مانده درآن از آنها بیرون می زند که در دراز مدت
بر روی سیستم اعصاب مرکزی و گلبول قرمز تأثیر سقی میگذارد . استفاده از
این پلاستیک برای تولید قطعات پزشکی در در تماس با اعضاء و مایعات داخلی
بدن قرار خواهند گرفت به هیچ وجه توصیه نمی شود . از گرم کردن مواد غذایی
در ظروف پلی استایرن در مایکروفر خودداری شود .
پلاستیکهای بسته بندی در صنایع غذایی
پلاستیکها
از جمله پلیمرهای مصنوعی به حساب می آیند، تحت دما و فشار پایین قابل ذوب و
شکل پذیرهستند، مقاومت در برابر خوردگی ،عایق بودن، وزن کم و قیمت مناسب
در دسترس قرار می گیرند، بنابراین آنها را به عنوان جزء لاینفک زندگی بشر
قرار داده است.
در طی چند
دهه گذشته پیشرفت و تکامل بسته بندی با پلاستیکهای گرمانرم برای غذاهای
آماده ،غذاهای منجمد، لبنیات ،نوشابه ها ،نان و شکلات اهمیت و ضرورت بیشتری
پیداکرده است. فیلم های سلوی اولین کاربرد پلاستیکها در صنعت بسته بندی
بودند. بتدریج فیلم های پلاستیکی دیگر نظیر پلی اتیلن مورد استفاده قرار
گرفتند و بزودی مشخص گردید که فیلم های پلاستیکی ساده ، همیشه قادر به
برآورده کردن تقاضای رو به افزایش حفاظت بهتر و در نهایت دوام بیشتر مواد
غذایی نیستند. به همین دلیل تکنولوژی فیلم های مرکب اهمیت و تکامل بیشتری
پیدا کرد.
انواع فیلم های پلاستیکی
1- فیلم های سلوفان
2- فیلم های پلی اولفین
3- پلی وینیل کلراید
4- پلی وینیلیدین کلراید
5- پلی آمید(نایلون)
6- پلی اتیلن ترفتالات
7- اتیلن وینیل الکل
8- فیلم های پوشش داده شده با لایه آلومینیوم
9- فیلم های مرکب اکسترود شده همزمان
فعل و انفعال مواد پلاستیکی بسته بندی
· مهاجرت: انتقال ترکیبات از سطح بسته بندی به محصول بسته بندی شده به واسطه واکنش فیزیکی یا شیمیایی (پدیده دو طرفه)
ترکیباتی که امکان مهاجرت دارند:
1- بقایای فرآیند پلیمریزاسیون مثل مونومرها ،الیگومرها و حلالها
2- ناخالصی های همراه ماده بسته بندی
3-
کلیه ترکیبات مشتق شده از پلیمر و افزودنی های عمدی بکار رفته در فرآیند
تولید به جهت بهبود خواص پلیمرنظیر پلاستی سایزرها،آنتی اکسیدانها،روان
کننده، ترکیبات رنگ دهنده و ضد اشعه ماوراءبنفش.
انواع مهاجرت از لحاظ میزان مواد مهاجرت کننده (کلی یا ویژه)
4- جذب: جذب ترکیبات ماده غذایی یا محیط اطراف توسط ماده بسته بندی مخصوصا بواسطه جذب مواد طعمی از غذا و افت کیفیت
5- کنترل شدت جذب:
6-
عوامل مرتبط با پلیمر :ویژگیهای یک پلاستیک شاخص ترین فاکتورهای کنترل
کننده فرآیند جذب توسط آن می باشد این ویژگیها شامل طبیعت شیمیایی ،شکل
شناسی فرمولاسیون،فرآوری و حتی شرایط نگهداری و مصرف پلیمر می باشند.
7- عوامل مرتبط با ترکیب جذب شونده :غلظت، قطبیت، حضور سایر ترکیبات جذب کننده، اندازه و ساختار مولکولی ترکیب.
8- عوامل خارجی: ساختار ماده غذایی، حرارت و رطوبت نسبی.
9-
نفوذ: (حل شدن و انتشار) ترکیبات دارای وزن مولکولی کم در مواد پلیمری از
اهمیت بالایی مخصوصا در مورد کاربرد گسترده آنها در بسته بندی مواد غذایی
برخوردار است.
آزمون های مورد نیاز بسته بندی پلاستیکی
1- استخراج با حلال
2- تعیین میزان جذب آب
3- آزمون تیتراسیون
4- خواص مکانیکی(شامل آزمونهای :کشش، مدول،ازدیاد طول ،فشار، مقاومت در برابر ضربه ،مقاومت در برابر پارگی، ضریب اصطکاک)
5-
خواص فیزیکی (شامل آزمونهای :اندازه گیری دانسیته ،تعیین ویسکوزیته،
اندازه گیری نقطه ذوب، تعیین نفوذ پذیری نسبت به گازها، تعیین نفوذ پذیری
نسبت به بخار آب،اندازه گیری قابلیت اشتعال)
ماکزیمم جزءقابل استخراج در هگزان نرمال برای نمونه پلی پروپیلن
ماکزیمم جزءقابل حل در زایلن برای نمونه پلی پروپیلن
ماکزیمم جزءقابل استخراج در هگزان نرمال برای نمونه پلی اتیلن
ماکزیمم جزءقابل حل در زایلن نرمال برای نمونه پلی اتیلن
ماکزیمم جزءقابل استخراج درحلالهای آب و الکل 95% و اتیل استات برای نمونه پلی آمید
ماکزیمم جزءقابل استخراج در متانول برای نمونه پلی وینیل کلراید
تذکرات بهداشتی درخصوص ظروف یکبار مصرف
مصرف
کنندگان ظروف یکبار مصرف باید به علامات اختصاری که در کف ظروف حک شده
است توجه کنند مانندPE ،PP یا PS و . این علائم نشان دهند این است که
اولاً تولید کننده ظروف بدینوسیله سعی در اطلاع رسانی به مصرف کننده از نظر
نوع کاربرد ظروف داشته است و ثانیاً هر یک از این علائم نشانگر نوع مصرف و
کاربرد ظروف یکبار مصرف است .
n
ظروف پلی اتیلنی ((PE سفید رنگ جهت بسته بندی و نگهداری روغن ، سرکه و
محصولات لبنی ( شیر، دوغ و ماست) و مواد غذایی با حرارت بالا و مرطوب
مناسب می باشد .
استفاده از
ظروف پلی پروپیلنی(PP) سفید رنگ برای بسته بندی محصولات لبنی ( ماست ، خامه
، پنیر ) و همچنین زیتون و مواد غذایی با حرارت بالا و مرطوب بلامانع بوده
و اخیراً در جهان به جای لیوان های یکبار مصرف شفاف از لیوان های پلی
پروپیلنی استفاده می شود .
ظروف
پلی استایرنی شفاف که به نام(GPPS) نیز معروف است. برای تولید لیوان و
ظروف یکبار مصرف فقط برای مواد غذایی در دمای معمولی توصیه می شود. ولی نمی
توان از آن برای نوشیدنی های داغ (چای ، شیرکاکائو و قهوه ) و مواد غذائی
با حرارت بالا استفاده نمود .
از گرم کردن مواد غذایی در ظروف پلی استایرن در مایکروفر خودداری شود.
استفاده
از پلی استایرن کریستال استفاده از انواع پلی استایرن برای بسته بندی
روغنهای خوراکی ، مارگارین و کلیه محصولاتی که لایه خارجی آنها چربی بوده و
در تماس با بسته بندی می باشد ممنوع اعلام می گردد.
ظروف
با جنس انواع پلی استایرن نبایستی برای بسته بندی آندسته از مواد غذایی
(خوراکی و آشامیدنی ) که در زمان پرشدن –نگهداری یا مصرف دما بالاتر از 65
درجه سانتی گراد دارند استفاده شود.
در خصوص تاثیر شرایط استفاده از انواع پلی استایرن بر سلامت مصرف کنندگان نتایج حاصله مؤید آن است که:
الف) چنانچه محتوای درون ظرف دمایی بیش از 65 درجه سانتیگراد داشته باشد
ب) با افزایش درصد چربی (چنانچه چربی فاز پیوسته باشد)
میزان مهاجرت شیمیایی افزایش قابل توجهی در ظروف پلی استایرن دارد.
جهت ردیابی و اطلاع مصرف کنندگان می بایست شماره پروانه ساخت ،شماره سری ساخت، علایم اختصاری شرایط مصرف بر روی ظروف حک شود.
کلیه
کارخانه هایی که ظروف و اقلام بسته بندی (پلیمری، قوطی، حلب و.)برای
مصارف داخلی خود تولید می کنند باید برای ظروف مذکور پروانه مذکور پروانه
ساخت و مسئول فنی جداگانه داشته باشند.
باید
رنگدانه های مصرف در تهیه ظروف پلیمری از نوع مناسب جهت کاربرد در بسته
بندی مواد خوراکی و آشامیدنی food grade) ((تهیه شده از مراکز تولید
داخلی دارای پروانه ساخت یا دارای مجوز ورود اداره کل)باشند.
درباره این سایت